Co może zostać pomnikiem przyrody? To nie tylko stare drzewa. Za niszczenie grozi kara

- Pomniki przyrody to jedna z najstarszych form ochrony przyrody. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi za pomniki przyrody uznaje się pojedyncze twory przyrody lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej bądź historycznej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami wyróżniającymi je spośród innych tworów – wyjaśnia Nadleśnictwo Szczytno.

Zobacz: Piękne polskie pomniki przyrody

Pomnikiem przyrody może zostać m.in.:

• drzewo,
• krzew,
• głaz,
• skała,
• jaskinia,
• wodospad,
• źródło.

Jak wyjaśniają Lasy Państwowe, początkowo drzewa były otaczane opieką i traktowane jako miejsca kultu, związane z wierzeniami lub przesądami. Takimi „świętymi drzewami” były chociażby dęby, które symbolizowały długowieczność. „Wraz z nastaniem ery nowożytnej aspekty religijne zostały zastąpione przez względy społeczne i naukowe.”

Pomników przyrody w Polsce jest coraz więcej. I tak, w 1960 roku było ich 4803. Dziesięć lat później – 6525, w 1980 – już 11 786, w 1990 - 18 876, w 2000 – liczba ta wzrosła do 33 094. Obecnie mamy 36 560 pomników przyrody.

Pomnik przyrody wyznaczany jest przez wojewodę lub poprzez uchwałę rady gminy. To wojewoda określa nazwę, położenie i sprawującego opiekę takiego obiektu.

Żeby drzewo mogło zostać uznane za pomnik przyrody musi mieć odpowiednie wymiary, ciekawy pokrój, czy nietypowy kształt. W przypadku głazów ważny jest jego obwód, musi to być minimum 5 metrów.

- W przypadku pomników zabronione jest ich niszczenie, , uszkadzanie i umieszczanie reklam. Gdy pomnikowe drzewo choruje lub starzeje się otacza się je szczególną troską. Poddaje się je leczeniu, zabiegom chirurgicznym, wzmacnia specjalnymi podporami itd. – wymienia Nadleśnictwo Szczytno.

Jak podaje Art. 187. [Niszczenie lub uszkadzanie chronionych terenów lub obiektów]: § 1. Kto niszczy, poważnie uszkadza lub istotnie zmniejsza wartość przyrodniczą prawnie chronionego terenu lub obiektu, powodując istotną szkodę, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Natomiast według Art. 127. [Odpowiedzialność karna za naruszenie zakazów lub niedopełnienie obowiązków w zakresie ochrony przyrody]: Kto umyślnie narusza zakazy obowiązujące w stosunku do (…) pomników przyrody (…) podlega karze aresztu albo grzywny. Nie podano jednak konkretnych kar.