Skupy płacą za mleko mniej, niż kosztuje jego produkcja? Tak uważają rolnicy. To jeszcze nie koniec, twierdzą ekonomiści. Co czeka rynek?

Agata Wodzień-Nowak
Agata Wodzień-Nowak
Ekonomiści PKO Banku Polskiego: Zachwianie relacji między cenami produktów mleczarskich a ceną skupu surowca odbiło się negatywnie na wynikach przetwórstwie mleka i produkcji serów. Jednak mimo tego, że branża mleczarska (10.51) w IV kwartale 2022 odnotowała stratę na poziomie 280 mln zł, to zamknęła cały 2022 wzrostem zysku o 72 proc.
Ekonomiści PKO Banku Polskiego: Zachwianie relacji między cenami produktów mleczarskich a ceną skupu surowca odbiło się negatywnie na wynikach przetwórstwie mleka i produkcji serów. Jednak mimo tego, że branża mleczarska (10.51) w IV kwartale 2022 odnotowała stratę na poziomie 280 mln zł, to zamknęła cały 2022 wzrostem zysku o 72 proc. pixabay, KOWR
- Szacujemy, że przeciętna cena skupu mleka w Polsce w 2023 zmniejszy się o 10-15 proc. rok do roku - przekazują ekonomiści PKO Banku Polskiego, czyli bardziej, niż przewidywali na koniec 2022. Sprawdzamy, ile kosztują mleko i masło, sięgamy po analizę ekspertów finansowych, którzy przeanalizowali sytuację na rynku. Izba rolnicza domaga się objęcia producentów tarczą rolną.

Spis treści

Ile kosztują litr mleka i kostka masła w sklepie i skupie?

W ostatnich miesiącach taniej można kupić masło, sieci częściej ogłaszają promocje, gdzie kostka np. przy zakupie 3 sztuk kosztuje ok. 3,50 zł za kostkę (przełom kwietnia i maja 2023). Spadki cen widoczne są w skupach, nad czym ubolewają rolnicy, hodowcy bydła.

Według tygodniowego raportu Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, który bazuje na danych Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW, zakłady mleczarskie między 17 a 23 kwietnia 2023 r. zbywały masło w blokach przeciętnie po 21,13 zł/kg, o 4 proc. taniej niż tydzień wcześniej i przed miesiącem. Cena była o 32 proc. niższa od tej sprzed roku.

Masło konfekcjonowane sprzedawano w tym czasie po 21,67 zł/kg (4,33 zł za kostkę 200 g), o 3 proc. taniej niż w poprzednim tygodniu i o 5 proc. taniej niż miesiąc wcześniej. Cena masła konfekcjonowanego w ciągu roku spadła o 33 proc.

Sprawdzamy ceny mleka 5 maja 2023 w jednym z marketów popularnej sieci:

  • mleko świeże 3,2% 1l - 3,69 zł marka własna sieci,
  • mleko świeże Bio 3,9% 1l - 6,29 zł, popularna marka,
  • mleko świeże 2,0% 1l - 3,99 zł, popularna marka,
  • mleko świeże 3,2% 1l - 4,29 zł, popularna marka.

Przeczytaj też: Tyle od maja 2023 kosztuje hektar ziemi rolnej. Grunty znów podrożały, średnio nawet ponad 100 tys. zł

Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w marcu 2023 r. według Głównego Urzędu Statystycznego:

  • mleko: +37,5 proc. w porównaniu do marca 2022,
  • sery i twarogi: +26,6 proc. w porównaniu do marca 2022,
  • masło: +9,4 proc. w porównaniu do marca 2022, ale w stosunku do grudnia 2022 r. potaniało o 8,7 proc.
Ekonomiści PKO Banku Polskiego:Utrzymująca się relatywnie wysoka dynamika cen skupu mleka w pierwszych miesiącach 2023, przy ostrym wyhamowaniu cen sprzedaży
Ekonomiści PKO Banku Polskiego:

Utrzymująca się relatywnie wysoka dynamika cen skupu mleka w pierwszych miesiącach 2023, przy ostrym wyhamowaniu cen sprzedaży produktów mleczarskich oraz wzroście kosztów pozasurowcowych, może sugerować niekorzystne wyniki branży również w 1 kwartale 23. W marcu przeciętna cena skupu mleka (za GUS) wyniosła 2,23 zł/l i była wyższa o 13 proc. w relacji rocznej, choć w stosunku do grudnia 2022 zmalała o ok. 19 proc.

Jednocześnie ceny niektórych produktów mleczarskich były wyraźnie niższe - np. pełnego mleka w proszku o 16 proc. rok do roku a masła w blokach o ok. 20 proc. rok do roku. Indeks cen nowozelandzkiej giełdy GDT w pierwszej kwietniowej aukcji ukształtował się na poziomie najniższym od września 2020. KOWR, ZSRIR

Izba Rolnicza o kosztach produkcji mleka i obniżkach cen

Wielkopolska Izba Rolnicza bacznie śledzi sytuację na rynkach rolnych i analizuje ceny. Pod koniec kwietnia podzieliła się sygnałami od rolników o kolejnych już obniżkach cen mleka.

Sprawa nie dotyczy już wyłącznie mniejszych podmiotów mleczarskich. Obniżki o kolejne 50 groszy ogłosiła między innymi, jedna z największych spółdzielni mleczarskich na terenie Wielkopolski. Mniejsze Spółdzielnie płacą za mleko często mniej niż 1,50 zł/l.

WIR zestawia ceny ze swoimi kalkulacjami, kosztami wyprodukowania litra mleka w gospodarstwie rolnym. Według wyliczeń samorządu rolniczego wynosi obecnie ok. 2,00-2,50 zł/l i jest zróżnicowany w zależności od wielkości stada, technologii produkcji oraz dostępności do pasz. Izba uważa, że:

Zapowiadane obniżki cen mleka spowodują, że kolejna grupa rolników będzie miała poważne problemy z płynnością finansową.

Z tego powodu samorząd rolniczy 27 kwietnia wystosował pismo do ministra rolnictwa i rozwoju wsi Roberta Telusa w sprawie interwencji na rynku mleka i objęcie producentów mleka pomocą w ramach zapowiadanej tarczy rolnej.

Co dzieje się na rynku mleka?

Poprawia się sytuacja podażowa na światowym rynku mleka — zarówno w Unii Europejskiej, Nowej Zelandii, jak i USA, zauważają ekonomiści PKO Banku Polskiego w kwartalnej analizie Agro Nawigator 1/2023.

Zaznaczają, że istnieje jednak duża niepewność co do przyszłej dynamiki dostaw, zwłaszcza na unijnym rynku. Prognozy KE z początku kwietnia wskazują na spadek unijnej produkcji mleka w 2023 o 0,2 proc. Z powodu spadków cen mleka pogłowie krów może obniżyć się o ok. 1 proc.

Co z eksportem?

Według GUS polski eksport mleczarski w IV kwartale 2022 wzrósł o 21% r/r wobec wzrostu o 49% r/r w 3 kwartale 2022. Jednak dane dla pierwszych dwóch miesięcy 2023 wykazały spadek dynamiki do nieco ponad 9% r/r. Przyczyną jest przede wszystkim obniżka cen artykułów mleczarskich przy stabilizacji wolumenu eksportu. Wysokie jest prawdopodobieństwo, że z uwagi na niższe ceny, wartość eksportu mleczarskiego ogółem zacznie maleć w dalszej części roku. Poprawić się mogą natomiast perspektywy sprzedaży do Chin z uwagi na odstąpienie od polityki „zero Covid” w tym kraju, spadek cen frachtu oraz lepsze wyniki chińskiej gospodarki.

Prognoza. Cena skupu mleka nadal może spadać

Istnieje duże prawdopodobieństwo obniżek cen skupu mleka w kolejnych miesiącach. Według szacunków ekspertów z PKO Banku Polskiego przeciętna cena skupu mleka w Polsce w 2023 zmniejszy się o 10-15 proc. w porównaniu z kwotą z 2022 roku.

Kluczowe dla kształtowania się cen będą czynniki popytowe. Z jednej strony spowolnienie gospodarcze i spadek siły nabywczej konsumentów mogą oddziaływać na spadki cen skupu, podobnie jak spadek presji kosztów (pasze i nawozy), która tłumi spadek opłacalności produkcji mleka. Z drugiej strony prawdopodobny wzrost popytu na rynkach zewnętrznych (Chiny) może ograniczyć skalę spadków. Za wyhamowaniem tempa obniżek przemawia także prognozowany spadek produkcji w UE.

Źródła: Agro Nawigator 1/2023 PKO Bank Polski, KOWR, ZSRIR MRiRW, WIR

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Seria pożarów Premier reaguje

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.