Co zmieni się w Zielonym Ładzie? Komisarz Wojciechowski zapowiada, że zniknie to, co najbardziej uciążliwe dla rolników

Janusz Wojciechowski, UE komisarz ds. rolnictwa, zwrócił uwagę, że ograniczenia wynikające z realizacji wymogów Zielonego Ładu, jak również problemy z importem produktów z Ukrainy, są głównymi przyczynami protestów rolniczych w Polsce. Protesty, jak zaznaczył, miały miejsce nie tylko w krajach UE, "ale z mniejszym lub większym nasileniem są one w 65 krajach na świecie, w tym w kilkunastu krajach UE".

Niezadowolenie rolników wynika również z długofalowych konsekwencji rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie i destabilizacji rynku światowego.

"Rosja jako wielki gracz, eksporter 50 mln ton pszenicy ma destrukcyjny wpływ na ten rynek i odczuwają to rolnicy na całym świecie" - zauważył Wojciechowski.

Komisarz Wojciechowski odniósł się do planowanego rozporządzenia UE, które ma złagodzić normy warunkowości, od spełnienia których zależą dopłaty bezpośrednie. W przypadku normy dotyczącej utrzymania okrywy glebowej (tzw. GAEC 6), państwo członkowskie będzie miało swobodę w decydowaniu, w jakim okresie roku ustanowić ten obowiązek. W kontekście normy dotyczącej zmianowania (tzw. GAEC 7), kraj będzie mógł zdecydować o wyborze dywersyfikacji upraw jako alternatywy.

Zniesiony zostanie obowiązek ugorowania 4% gruntów ornych (tzw. GAEC 8), który zostanie zastąpiony ekoschematem, za który rolnicy otrzymają pieniądze. "Żaden rolnik, który tych warunków nie spełnia teraz, nie będzie podlegał żadnym sankcjom" - podkreślił komisarz.

Wojciechowski zaznaczył, że "liberalizacja handlu z Ukrainą dla całej gospodarki europejskiej jest bardzo korzystna i również dla całej gospodarki polskiej".

W 2022 r. unijny eksport do Ukrainy wyniósł 39 mld euro, import - 23 mld euro, co oznacza nadwyżkę eksportową wynoszącą 16 mld euro. W przypadku Polski, eksport wyniósł 11,5 mld euro, a import 4 mld euro, co daje 7,5 mld euro nadwyżki. Wojciechowski zaznaczył, że Polska jest największym eksporterem na Ukrainę w handlu ogólnym. Przyznał jednak, że w handlu produktami rolno-spożywczymi sytuacja jest odwrotna.

"Rolnictwo ponosi cenę korzyści, jakie odnoszą inne sektory gospodarki (...), dlatego rolnikom trzeba pomagać" - stwierdził Wojciechowski.

Komisarz podkreślił, że "od początku (od maja 2022 r.) zabiegał o to, by rolnictwo zostało włączone w system pomocy publicznej związanej z wojną". Na tę pomoc przeznaczono 10 mld euro, a Polska, jako największy beneficjent, otrzymała 4 mld euro. "Jest to skala pomocy bez precedensu, do tej pory takiej nie było" - ocenił.

Przypomniał jednocześnie, że możliwość udzielania takiej pomocy minie 30 czerwca br. i "jest wielkie polityczne zadanie, by taką pomoc dalej utrzymać". Komisarz dodał, że jest wstępna zgoda krajów członkowskich na jej przedłużenie.

Zmiany w Zielonym Ładzie, jak zapewnił Wojciechowski, wejdą w życie z mocą wsteczną od 1 stycznia 2024 r. Rozporządzenie ma być głosowane w ostatnim tygodniu kwietnia tego roku.